ปลากัด (Siamese Fighting Fish) ชื่อวิทยาศาสตร์ Betta splendens (Regan, 1910) เป็นปลาพื้นถิ่น ที่นิยมเลี้ยงกันมาแต่โบราณ ทั้งเพื่อความสวยงามและไว้แข่งปลากัด เป็นปลาที่เลี้ยงง่ายและมีมูลค่าการส่งออกสูงเป็นอันดับ 1 ของไทยในประเภทปลาสวยงาม
สีดั้งเดิมของปลากัด จะเป็นสีน้ำตาลขุ่นหรือสีเทาแกมเขียว ครีบและหางสั้น1 ในปัจจุบันมีการนำปลากัดผสมข้ามสายพันธุ์เพื่อความสวยงาม ทั้งด้านรูปร่าง สีสัน และลวดลาย
- เลี้ยงเพื่อการต่อสู้
- เลี้ยงเพื่อความสวยงาม
สายพันธุ์ปลากัด
สายพันธุ์ปลากัดที่ถูกนำไปพัฒนาต่อทั้งในและต่างประเทศ
| สายพันธุ์ | ลักษณะเด่น |
|---|---|
| ปลากัดไทย (Siamese Fighting Fish) | สีน้ำตาลขุ่นหรือสีเทาแกมเขียว ครีบและหางสั้น |
| ปลากัดหม้อ (Shotfin Betta Splendens) | ลำตัวใหญ่ สีเข้ม ปลานักสู้ |
| ปลากัดจีน | ครีบยาว สีสวย หางแผ่ได้ถึง 180 องศา |
| ปลากัดเขมร (Cambodain Betta) | สีอ่อนหรือสีเผือก |
| ลิบบี้ | |
| เดลต้า (ปลากัดหางสามเหลี่ยม) | หางกางทำมุม 45-60 องศา |
| ซุปเปอร์เดลต้า | หางแผ่กางใหญ่กว่าเดลต้า จนเกือบเป็นเส้นตรง |
| ฮาร์ฟมูน (ปลากัดหางพระจันทร์ครึ่งซีก) | หางแผ่เป็นครึ่งวงกลม 180 องศา |
| คราวน์เทล (ปลากัดหางมงกุฎ) | หางแผ่เป็นรูปสามเหลี่ยมจนถึงครึ่งวงกลม มีขอบเป็นซี่ |
| ดับเบิ้ลเทล (ปลากัดสองหาง) |
ศัพท์ปลากัด
- ปลาสังกะสี เป็นลูกของปลากัดเก่งที่เลี้ยงไว้ผสมกับปลาป่าตัวเมีย
- ปลาลูกหม้อ เป็นลูกที่ได้จากการผสมของปลาสังกะสี
- ลูกแท้ ลูกปลาที่เกิดจากพ่อแม่ที่มาจากครอกเดียวกัน
- ลูกสับ ลูกปลาที่เกิดจากพ่อแม่ที่มาจากต่างครอกกัน2
- ลูกไล่ ปลาที่ไม่สู้ตัวอื่น
- ก่อหวอด พฤติกรรมของตัวผู้ที่จะผสมพันธุ์ตัวเมีย
- ถอดสี อาการตกใจยอมแพ้
- ติดบิด ปลากัดในท่าที่หัวติดกัน ลำตัวบิดจนจมลงพื้น
ปลากัดจีนไม่ได้มาจากจีน
ปลากัดจีน เป็นปลากัดไทยที่ได้รับการปรับปรุงพันธุ์จนได้ครีบและหางที่ยาว สีสวยฉูดฉาด เหมือนตัวงิ้วจึงเรียกว่า “ปลาจีน” จนคนเข้าใจผิดกัน
ปลากัดเขมรมาจากไหน
เป็นปลากัดสายพันธุ์เดียวกับไทย3 ซึ่งปลากัดสีอ่อนนี้มีมากในเขมร ได้มีการคัด ผสมกันมาตั้งแต่ปีพ.ศ.2443
การแพ้ชนะของปลากัด
ส่วนใหญ่ปลากัดมักจะเหนื่อยและยอมแพ้ไปเอง จึงทำให้ได้ผู้ชนะ โดยตัวที่ยอมแพ้จะว่ายน้ำหนีหรือหันหางให้คู่ต่อสู้ ในบางครั้งหลังจากสู้จบ สภาพของปลาอาจดูสะบักสบอม ครีบของปลา
ข้อมูลอ้างอิง
- ปลากัด, กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (https://eto.ku.ac.th/neweto/e-book/fish/fightingfish.pdf) ↩︎
- สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 30 เรื่องที่ 7 ปลากัด (https://saranukromthai.or.th/sub/book/book.php?book=30&chap=7&page=t30-7-infodetail05.html) ↩︎
- มาตรฐานปลากัดสวยงามในประเทศไทย (ฉบับปรับปรุงปี พ.ศ.2559), สถาบันวิจัยสัตว์น้ำสวยงามและพรรณไม้น้ำ กองวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืด กรมประมง (https://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200412181210_1_file.pdf) ↩︎
